Κριτικό σημείωμα για την ποιητική συλλογή της Παναγιώτας Χριστοπούλου- Ζαλώνη: «Σήκωσε κύμα…», εκδόσεις BOTIMET ΜΙLOSAO, 2010

«ΣΗΚΩΣΕ ΚΥΜΑ…», λέγεται η ποιητική συλλογή της ζωγράφου- ποιήτριας και πεζογράφου Παναγιώτας Χριστοπούλου – Ζαλώνη η οποία  έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις: BOTIMET ΜΙLOSAO  το 2010.

Παρόλο που «Σήκωσε κύμα…» η ποιήτρια κρατεί  το τιμόνι του Λόγου κι αντιμάχεται τα υψηλά κύματα που ξεσπούν στον μέσα κι έξω κόσμο της, δαμάζοντας με Υπομονή και Προσευχή τα ανεμογυρίσματα της ζωής. Αρχίζει αυτή τη μεγάλη  γιορτή του νοητού λόγου γονυπετής στην εικόνα της Μεγαλόχαρης και  δακρύβρεχτη γραπώνεται απ’ τα κατάρτια της Υπομονής, της Προσμονής, της Δοκιμασίας και της Λύτρωσης. Μαχόμενη τη φθορά και την πτώση, αντλεί απ’ τα βάθη του Νου, τη δύναμη του Ωραίου, κι αδημονεί…  αφού πολλές φορές η σκέψη βάλλεται από μπερδεμένες εικόνες κι ανολοκλήρωτα σκίτσα:

«Ο νους κι η σκέψη

αναγκάζονται να λοξοδρομήσουν

προσπαθώντας

νέους κύκλους να σχηματίσουν

του σύννεφου η  οργή σαν ξεθυμάνει.» σελ. 10

Μέσα από αγαπημένες εικόνες και πρόσωπα, η ψυχή βρίσκει την ίαση αφήνοντας πίσω την κατάφορτη πορεία των γεγονότων που βιώνει.

Αποτεφρώνει τις θλιβερές μνήμες του παρελθόντος και σαν από θαύμα - Θείο δώρο από την Παναγιά, η ποιήτρια βρίσκει τη χαρά και την εσωτερική ειρήνη.

«Ρίξ’ τα όλα Παναγιώτα στην πυρά» σελ. 12

Η Πίστη είναι για την ίδια, το μυστικό πέρασμα από την ατομικότητα του εαυτού στον Συμπαντικό Εαυτό. Στον τόπο της επίθεσης η Αλήθεια ταξιδεύει Ελεύθερη, αφήνοντας ξοπίσω της τα αισχρά και ηλίθια ψέματα. Δικαιώνεται με τη δύναμη του Λόγου∙ βρίσκει συμμάχους  και γίνεται οδηγός Αγάπης  αποσυνθέτοντας την άδικη και δαιμονική  επιβουλή.

Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και η κυρία Παναγιώτα Χριστοπούλου – Ζαλώνη κάνει τον εσωτερικό της αγώνα κι ευχαριστεί το Θεό για τα δώρα Του:

«Τι  τύχη εγώ ο θνητός,

Κλητός και προσκλητός!

Στην ύπαρξή μου τόσος θησαυρός!» σελ. 15

Ο πλούσια μεστωμένος λόγος, γεμάτος εμπειρίες ζωής, παρατάσσεται και συνθέτει το εύμορφο πολεμώντας τη φαρμακίλα  της βιωτής… Νιώθει τη συγκίνηση που προκαλείται από κάθε μικροχαρά, γευόμενη με ολοκληρωτική αφοσίωση κι ικανοποίηση  τους ώριμους καρπούς της Γνώσης. Μαζί  της έχει κι άλλους συνδαιτυμόνες σ’ αυτό το γεύμα της Αγάπης, της Πίστης, της Μοιρασιάς! 

 Πάντα ελπίζει πως ο Θεός θα συμπονέσει και θα σκύψει στην ανέχεια και θα γεμίσει τον κόσμο με Φως και Δροσερή Αγάπη∙  θα Δώσει στον απελπισμένο τη δύναμη της Ελπίδας να ζωγραφίσει τον δικό του ήρωα, τον δικό του Μέγα Αλέξανδρο.

Κάνει μνεία στη γενέτειρα πατρίδα «Βόριο Ευβοϊκό» με νοσταλγικά και γλυκόηχα λόγια επικαλείται τη Μούσα και το Θεό του Φωτός να τη λυτρώσουν απ’ τη πραγματικότητα, εναποθέτοντας στο βωμό τους τις προσδοκίες, τους καημούς και τις ρίμες της.

Παράλιες εμπνεύσεις ξεπλένουν την απελπισία. Εικόνες Ελληνικής ομορφιάς, Καλοκαιρινής αύρας  και λαύρας τη λυτρώνουν:

«Ας καίγομαι… κι ας πονώ»  σελ. 21

«…πάνω σε ανέμου φτερό,

στου έρωτα τα βρόγχια

να καταδυθώ, να πνιγώ.

Θυσία αμαρτωλή

ή

ιερή;» σελ. 22

Επιθυμεί, λαχταρά, γεύεται το σώμα, μα… νιμμένη μερεύει η ψυχή!

Το δάκρυο κι ο πόνος είναι πολύτιμα κεκτημένα. Μυστηριακά περιτυλίγουν τη  ζωή της ποιήτριας γιατί είναι γνώστης πως όλα αυτά είναι το προικιό της ψυχής της:

« Ότι είναι από δάκρυο φτιαγμένο, λάμπει.» σελ. 23

Είναι ανθρώπινο να αναστατώνεται κανείς και να περιμένει στις αντιξοότητες το Θεό να επιστρέψει, αφού δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθουμε εγκαταλελειμμένοι από θεούς και δαίμονες.. κι ο θρίαμβος της λύπης γεμίζει εκείνες τις  βασανιστικές στιγμές. Παρόλα ταύτα η ποιήτρια δε χάνει στιγμή τη πίστη και την ελπίδα: « με χαρά φοράει το στέμμα  της… και ζάχαρη ψιχαλίζει…» γλυκαίνοντας τις στιγμές της.

Αγωνίζεται για τη γέννηση του χαμόγελου κι όταν το ωοτοκεί – καταφέρνει, αισθάνεται πως κατακτά μιαν άγνωστη κι απάτητη κορφή του Έβερεστ!

Συμβολισμοί.. Συμβολισμοί.. και πάλι Συμβολισμοί: « Φλύαρη σιωπή/ εύγλωττη αφωνία»  στη σελ.  28 

Την ώρα της σκέψης ξυπνάνε οι λέξεις και λικνίζονται χορεύοντας ιδιότυπους χορούς, εμπνευσμένους απ’ τη συγκυρία των στιγμών ελευθερώνοντας την αιχμάλωτη ευτυχία.

Υιοθετεί ως τίτλο: στίχους του Κ.Π.Καβάφη και τολμά να μας το ξύπνημα του πνευματικού λήθαργου, θυμίζοντας πως έχουμε στα σεντούκια μας γεμάτα πολύτιμα ηθικά αγαθά και πνεύματος δώρα κι είμεθα ωραία ντυμένοι  με αυτά, σα βασιλείς! και δε θα τολμήσουν ξανά να μας τρομάξουν:

« …την τάφρο τη μπαζώσαμε

με δάκρυα πηχτά, με χαρές 

κι αγωνίες, για χαλίκι στο χαρμάνι

φτάνει…» σελ. 31

Όλες οι σκέψεις παίρνουν μορφή με τη δύναμη του Λόγου και της Ποίησης, αναδεικνύοντας τη δύναμη της οντότητάς μας, αφού με τα μάτια της ψυχής κορφολογείται το άξιο. 

Η κυρία Παναγιώτα Χριστοπούλου – Ζαλώνη στην ποιητική της συλλογή: «Σήκωσε κύμα…», αψηφά τους νόμους της φθοράς, αντιμάχεται τη διαφθορά  και τους κλονισμένους θεσμούς. Αποσυμβολίζει τις έννοιες, τις εικόνες, τις ιδέες κι ανάγει την έννοια των λέξεων που χρησιμοποιεί σε πνευματικό ταξίδι∙ αποζητά τις διόδους εκείνες που θα γλυκάνουν την αψάδα της αλήθειας, γιατί: η αλήθεια είναι σκληρή και πονάει… 

« Σκέψεις με πόνο

στον ίδιο κλώνο

και το σώμα αλωμένο…» σελ. 43

Συναίσθημα, συγκίνηση, αναμονή κι υπομονή! «…μέχρι που γέρασα…» λέει η  ποιήτρια στη σελίδας 44, για να τραβήξει για το άπειρο, σαν «Ένα φυλλαράκι φως που χάνεται…», φορτωμένο με την πένα και το χρωστήρα της ψυχής να δίνει μορφή κι υπόσταση στα ονειρέματα, λουόμενη  το ηλιόφως.

Εύκολα εμπεδώνει ο μελετητής ή ο αναγνώστης.

Το έντονα εμβριθές στοχαστικό ύφος παίρνει τη σκυτάλη, συνθέτει το πνευματικό της οικοδόμημα με ποικιλόμορφους γλωσσικούς και γνωστικούς τρόπους, γινόμαστε συνταξιδιώτες του συναισθηματικού και νοητικού κόσμου της ποιήτριας. Σμιλεύει τα δημιουργήματα της σκέψης εικονογραφώντας τον αθέατο κόσμο  της ψυχής υπογραμμίζοντας κι υπογράφοντας ταυτοχρόνως με ένα «αχ, γιατί», παρόλη την πάλη που φλογίζει και τυλίγει  τα εσώψυχά της. Τολμά και  παραδίδεται στην άνευ όρων γοητεία που προσφέρει  η συναισθηματική και νοητική φόρτιση και βρίσκει «καταφύγιο» στο «σ’ αγαπώ» και στη χαμένη Ατλαντίδα της ψυχής, όπου εκεί μέσα Ζουν κι Αναπνέουν  οι σκέψεις της  στολίζοντας τον άκοσμο κι αδηφάγο  κόσμο μας.

Ακριβόλογα ξετυλίγει τις  νοηματικές της κατευθύνσεις κι άμεσα μας παρουσιάζει την ωμή αλήθεια: το «τίποτα» και το «κουβάρι με τα ψέματα» που ο καθείς μπορεί να καλλιεργεί και να ξετυλίγει ανάλογα με τις περιστάσεις, δημιουργώντας έτσι προσωρινό κάλυμμα προστασίας, ως καύκαλο επούλωσης των επώδυνων στιγμών που βιώνουμε… σελ 53

Κατόπιν σχολαστικής μελέτης αυτής τη ποιητική συλλογής, έχω να επισημάνω:

·         Η ποιήτρια  πλημμυρισμένη από ακόρεστη  δίψα προσφοράς κι  αγάπης ξεφυλλίζει τις αναμνήσεις της και μας ξεδιψά με το  άρωμα της τρυφερότητας.

·         Φορώντας το πέπλο της τρυφερότητας οδηγείται στο Υμέναιο με τον Ήλιο, στην εκκλησιά του πεπρωμένου,  υμνώντας με την Ποίησή της: τη Ζωή.

·         Έψαξε κι ήβρε μια διαφορετική λύση: αυτή,  «Η άλλη λύση»,  δε δραπέτευσε ποτέ απ’ το νου, γιατί δεν θέλησε να ζήσει κρεμασμένη στους κλώνους της θνητής μνήμης! Ξεπήδησε η λευκότητα των στίχων σμιλεύοντας το Άγαλμα του «Καθώς πρέπει» υπογράφοντας με τη μοναδικότητα της.

Συγχαρητήρια  στη κυρία Παναγιώτα Ζαλώνη-Χριστοπούλου που άοκνη και φίλεργη πορεύεται∙ που με τους στίχους της μας κάνει πιο πλούσιους και πιο δυνατούς!

«Διάλεξες μιαν αφαίρεση 

απ’ την ανατολή του ήλιου…

τώρα,

κρυμμένοι πίσω απ’ το Άγαλμα, κλαίμε.»

Αγαπητή  Κυρία Παναγιώτα Ζαλώνη – Χριστοπούλου:

Ο Θεός ξετύλιξε  το νήμα της ζωής κι εμείς… νοήμονες άνθρωποι… άναρχα πιάσαμε του νήματος την αρχή και ταλαντευόμαστε μετέωροι καταμεσής Γης κι Ουρανού  να συλλάβουμε τα ασύλληπτα!...

Σας εύχομαι, Καλή δύναμη και Καλή συνέχεια!

Με σεβασμό κι αμέριστη εκτίμηση

Μαρία κολοβού – Ρουμελιώτη

Πάτρα, 30 Ιουλίου 2015