Ταξιδεύοντας στις σελίδες της ποιητικής συλλογής «ΝΟΣΤΙΜΑ ΘΕΛΓΗΤΡΑ ΙΙ –Ανθολόγηση 1970- 2020» , του Φώτη Ιωάν. Δημητρόπουλου, Πάτρα 2021 .
Της Μαρίας Κολοβού Ρουμελιώτη
Οι λέξεις «ποίημα» και «ποίηση» προέρχονται από την αρχαιοελληνική λέξη «ποιώ» που σημαίνει «δημιουργώ». Υπό αυτήν την ετυμολογία το ποίημα αποκτά πραγματική υπόσταση και καθίσταται ως δημιούργημα. Υπό τη θεώρηση του William Carlos Williams, του ποιήματος ως μιας «μηχανής φτιαγμένης από λόγια», το ποιητικό κατασκεύασμα παράγει κάποιας ποιότητας και ποσότητας εντυπώσεις, αποτελέσματα και έργο στον αναγνώστη. Το έργο που παράγει μια «μηχανή φτιαγμένη από λόγια», το ποίημα, είναι η εντύπωση που δημιουργεί στα αισθητήρια του αναγνώστη. Όταν εκείνος πλέον αναλύει το ποίημα λειτουργεί ομοίως με μηχανικό που αποσυνθέτει κι ανασυνθέτει μια μηχανή για να κατανοήσει τη λειτουργία της. Η ανάλυση λοιπόν ποιημάτων είναι η διαδικασία διερεύνησης της φόρμας, του περιεχομένου και της ιστορίας ενός ποιήματος υπό ένα ενημερωτικό πρίσμα που σκοπό έχει την δημιουργία ενδιαφέροντος προς τον αναγνώστη στην κατανόηση και την εκτίμηση του έργου.
Στο πόνημα «Νόστιμα Θέλγητρα» του Φώτη Ιωάν. Δημητρόπουλου, μια ανθολόγηση ποιημάτων από το 1970-2020, ο ποιητής, ως νοσταλγός, μεταπλάσει το άγνωρο της διαδρομής θέλγητρο εις νόστιμο του βίου θέλγητρο. Μυημένος στην αναζήτηση του ωραίου, κουβαλά φλόγες πυρσών και φρυκτωρίες ψυχής… κι αφήνεται στο πέλαγος της περιπλάνησης για να επιστρέφει με τα αποκτήματα της μνήμης λουσμένα στο ανέσπερο και ιλαρό φως, σπάζοντας τη σιωπή του με ποίηση θελκτική. Αποτυπώματα από μνήμες σχεδόν μισού αιώνα η ποιητική συλλογή «Νόστιμα Θέλγητρα ΙΙ, Ανθολόγηση 1970- 2020», εκδοθείσα στην Πάτρα το 2021, εμπεριέχει 62 ελευθερόστιχα ποιήματα, γραμμένα σε πολυτονικό σύστημα και χωρισμένα σε πέντε ενότητες -από το πρώτο ρίγος μέχρι τις αναζητήσεις της ωριμότητας‧ μια εξαιρετικά φροντισμένη έκδοση με χαρακτικά της κόρης του ποιητή, Χριστίνας Δημητροπούλου.
Ο ποιητής Φώτης Ιωαν. Δημητρόπουλος, προικισμένος από τη νεότητά του με ωριμότητα, μας ταξιδεύει με όχημα την πένα του σε θαλασσινές σπηλιές και ακρογιάλια για να αναζητήσουμε μαζί του το όστρακο της σιωπής που κυοφορεί την έκσταση της ζωής και τη σοφία. Κάθε εικόνα, κάθε ήχος, γίνεται στίχος που στοιχίζει και ισορροπεί το τρεμούλιασμα της ψυχής μέχρι να γίνει έντεχνη συναυλία με των μουσών τη λύρα. Παραμένει προσκυνητής και νοσταλγός. Ψάχνει λέξεις με κρυμμένα χρώματα για να ντύσει την ιστορία που ξεθωριάζει. Διδάσκει με την αναστάσιμη δύναμη των λέξεων, ζωντανεύοντας τα πρελούδια του Απόλλωνος για να μη χάσουμε τη ζεστασιά των αχτίδων του.
Στην ποίησή του, σημαίες κυματίζουν μεσίστιες στο άκουσμα εμβατηρίων κι άλλες φορές μεσίστιες υποστέλλονται στο πένθος της συμφωνικής μουσικής, κρατώντας φυλακτό ιερό για το δύσκολο ταξίδι. Από τη «Χώρα του φωτός» συλλέγει των φως των ποιητών το πλεγμένο με τις χορδές της λύρας που χορεύει στα δάχτυλά τους ανέσπερο και ιλαρό. Ταξιδεύει σε αρχαίους τόπους και παρά τις απαγορεύσεις ιερατείων, ελλανοδικών και φυλάκων, μας ξεναγεί στων ποιητών τη δόξα απαγγέλλοντας ανέκδοτο ύμνο στον Πίνδαρο, ψηλαφώντας τους σφυγμούς των δωρικών κιόνων. Με την ποίησή του ζωντανεύει παραγγέλματα από συναυλίες και συμπόσια αρχαίων θεών για να μας υπενθυμίσει πως το Απολλώνιο Φως θα φωτίζει στους αιώνες αρκεί να το επικαλείσαι.
Στο ποιοτικό και ποιητικό ταξίδι του περνά μέσα από «Γκρεμίσματα» με το «Κανάλι της αγάπης» να ανοίγει παράθυρα στον ακούραστο ήλιο. Ταξιδεύει με τα φεγγάρια των λέξεων και τους ήλιους των ήχων σε πόλεις με μνημεία‧ σε δρόμους ατέρμονους‧ σε θάλασσες γεμάτες πτώματα και ναυάγια‧ σε εκκλησιές με χρυσοκέντητους αγίους και παραμένει ηλιοκαής προσκυνητής στην οικία τους. «Συλλαβές» και «Συστοιχίες λέξεων» όλο του το βιός! Θα μας μιλήσει για προδοτικά «Φιλήματα κι επιγραφές» που για κάποιους θα φαίνονται «Σαν παραμύθι». Βήμα- βήμα θα περπατήσουμε μαζί του σε όλες τις φάσεις της ζωής του και θα σκοντάψουμε πάνω σε «Πέτρες και σώματα», μάρτυρες εικόνων αχειροποίητων με άπλετο φως. Με «Ένα κερί» αναμμένο κι «Ένα Ηφαίστειο» να ρέει, θα ψάλλει χαιρετισμούς στη μούσα των μουσών Καλυψώ.
«Στο φυλάκιο» ποίημα γραμμένο κατά την περίοδο που ο ποιητής βρισκόταν φαντάρος στο Διδυμότειχο, καταθέτει την πλήξη του κατά την περίοδο της θητείας του. Οι μέρες περνούν και τον βρίσκουν να μετρά αποτυπώματα από μνήμες άλλες νωπές κι άλλες μαραγκιασμένες: «Πολλά χιλιόμετρα αυτές οι μέρες/ το ημερολόγιο μας ξέχασε αθέατους στο απόμακρο φυλάκιο», μας ξεμολογείται.
Τα ποιήματα: «Το κορίτσι με τα μαύρα», «Επαφή», «Σ’ ευχαριστώ», νόστιμα θέλγητρα της ψυχής του, σκιρτήματα ερωτικά που τον οδηγούν σε βραδιές ευδαιμονίας. Σιωπηλός ατενίζει το σκηνικό που του έχει ετοιμαστεί, προσπαθώντας να ερμηνεύσει τα ιερογλυφικά του φεγγαριού, ψηλαφώντας μυστικά βλέμματα κι επιθυμίες, στου πόνου το σκοτεινό θάλαμο, με μια παράκληση στην αγαπημένη του: «Αν μπορείς… μη χάσεις τα άρρητα/ του αποψινού σεληνόφωτος…/ Λίγο πριν πέσει η αυλαία /θα σου υποκλιθεί μια θάλασσα πλατειά.», σελίδα 23.
«Ο τοίχος» ποίημα γραμμένο το 1978 σε έντονα συμβολική γραφή με εικόνες που μπορεί να συγκριθούν με μνήμες από τις μαύρες ημέρες του Πολυτεχνείου: «Στο τέρμα του δρόμου/ υψώνεται ο τοίχος του σχολείου/ ακριβώς δίπλα στο στρατόπεδο. /Εκεί είχαν στήσει τα χαμόγελα των παιδιών. /Και τα τουφέκισαν με λέξεις και σφαίρες…»
Συνεχίζοντας τη μελέτη σε ποιήματα γραμμένα από το 1979- 1987, μεταφερόμαστε στη χώρα του φωτός για να λουστούμε στην ιλαρότητα των στίχων, των πλεγμένων με τις χορδές της λύρας. Φως, μόνο φως που φωτίζει τα σκοτάδια είναι η ποίηση του! Ο Φώτης Ιωαν. Δημητρόπουλος, ως φιλόλογος ποιητής -φίλος του λόγου και θαυμαστής του αρχαίου κάλλους, ψηλαφεί τις νευρώσεις της Ιστορίας για να μας διαβεβαιώσει πως, η θανούσα Πυθία -αιωνία η μνήμη- δεν άφησε απογόνους εξηγητές ονείρων και χαράκτες της οιασδήποτε πορείας του ορατού και αοράτου μέλλοντος… Με τα μάτια της ψυχής καρφωμένα στην αναζήτηση του πρωτόγνωρου, μετά από ήττες και γκρεμίσματα, προτού πέσει η αυλαία, απροσμάχητος ασπάζεται το σώμα της ζωής, με μια κατανυκτική περιέργεια να εντρυφήσει σε φιλοσοφικά μονοπάτια με το κανάλι της αγάπης πάντα ανοιχτό, να ταξιδεύει κι εκεί που στέκει να προσεύχεται να είναι όλα αναστημένα στο πρόσωπο του ήλιου.
Συνεχίζοντας, αντιλαμβάνεσαι την δύναμη των στίχων συνταιριασμένη με το ψυχικό κάλλος του ποιητή. Με το πέρασμα των χρόνων καθώς συνεχίζεται η μαθητεία του στη ζωή, αποκομίζει εμπειρίες και κυριεύεται από μελαγχολική διάθεση και πόνο για τις αζήτητες αρετές και αξίες καθώς επίσης για την λησμονημένη δόξα των ανωνύμως και ηρωικών πεσόντων… Σα λιθοξόος σφυρηλατεί τις λέξεις και δίνει σώμα και ψυχή στην κάθε αγαπητική σκέψη και ιδέα. Με του στίχους του στεφανώνει τους νεκρούς και τους μεγάλους άγνωστους, εκείνους που αγνοήθηκαν από τις οθόνες και τα πρωτοσέλιδα‧ εκείνους που έσφιξαν το ελληνικό χώμα στα χέρια τους και παραμένουν ζωντανοί στην καρδιά του! Αχειροποίητες εικόνες ντύνονται το φως της δημιουργίας, ξεκλειδώνοντας τοπία ζωής και κρυφά μονοπάτια ιστορίας, φωτίζοντας τα πρόθυρα του πεπρωμένου του.
Σε ώριμη, πια, ηλικία, κουβαλώντας το βάρος των δεκαετιών, μας καταθέτει σαν καταστάλαγμα ψυχής το ποίημά του «Οι δεκαετίες» γραμμένο το 2015 στην Πάτρα:
Τώρα που τα ανθρώπινα ληξιαρχεία κατεδαφίζονται
Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τον ποιητή Φώτη Ιωαν. Δημητρόπουλο για την τιμητική προσφορά του βιβλίου του «Νόστιμα Θέλγητρα ΙΙ, Ανθολόγηση 1970- 2020». Εύχομαι Υγεία και κάθε καλό στον ίδιο και στην οικογένεια του και πάντα να δημιουργεί! Ως αναγνώστης και ταξιδευτής στις σελίδες του πονήματος θα κρατώ ελπιδοφόρα λαμπάδα με το φως του μυρωμένου λόγου του με την ελπίδα η ποιοτική προσφορά του στην Ελληνική Γραμματεία να έχει την πορεία που της αξίζει.
Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου 2023
Μαρία Κολοβού Ρουμελιώτη
(Συγγραφέας- εικαστικός)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου